Resmî bildiriler, kamu kurumları, eğitim kurumları, özel kuruluşlar ve sivil toplum örgütleri tarafından kullanılan önemli iletişim araçlarıdır. Bu metinlerin amacı; bilgi vermek, yönlendirmek, karar bildirmek veya kamuoyunu aydınlatmaktır. Ancak bu yazım sürecinde yapılan hatalar, bildirinin ciddiyetini zedeler, yanlış anlamalara yol açar ve kurumun kurumsal imajına zarar verir. Bu yazıda resmî bildiri yazımında sık yapılan hatalar, bu hataların doğurduğu sonuçlar ve bunları önlemeye yönelik öneriler ele alınacaktır.
1. Belirsiz ve Uzun Cümleler Kurmak
Resmî bildirilerde kullanılan dil sade, açık ve net olmalıdır. Ancak birçok bildiride cümlelerin gereksiz yere uzatıldığı, özne-yüklem ilişkilerinin karıştığı, anlamın bulanıklaştığı görülür. Bu da alıcı tarafından yanlış yorumlamalara neden olabilir.
Yanlış:
“İlgili kurumumuz tarafından alınan kararın, zamanında ve yerinde uygulanmasının sağlanması açısından gerekli önlemlerin bir an evvel alınması hususunda dikkatli olunması gerektiği yönünde görüş birliği oluşmuştur.”
Doğru:
“İlgili kararın uygulanması için gerekli önlemlerin ivedilikle alınması gerekmektedir.”
2. Resmî Dilden Uzak İfadeler Kullanmak
Bazı bildirilerde günlük konuşma diline ait ifadeler, esprili anlatımlar ya da aşırı teknik jargonlara yer verilmesi bildirinin resmî niteliğini zayıflatır. Resmî bildiri; tarafsız, ciddi ve kurumsal bir dil kullanmalıdır.
Yanlış:
“Bilginize sunarız, iyi çalışmalar!”
Doğru:
“Bilgilerinize arz olunur.”
3. Hitap Şekillerinin Yanlış veya Eksik Kullanımı
Birçok bildiride hedef kitlenin kim olduğu net biçimde belirtilmez ya da yanlış unvan kullanılır. Hitap şekli bildirinin muhatabını doğru tanımlamalı ve saygı içermelidir.
Yanlış:
“Sevgili arkadaşlar,”
Doğru:
“Değerli Öğrenciler,” / “Sayın Veliler,” / “İlgili Birim Yetkililerine,”
4. Tarih ve Yer Bilgilerinin Eksikliği
Bildirinin geçerli olabilmesi için tarih, saat, yer ve ilgili karar numaraları eksiksiz şekilde verilmelidir. Aksi durumda bildiri hukuken geçersiz sayılabilir veya kafa karışıklığına neden olur.
Eksik:
“Etkinlik, önümüzdeki hafta yapılacaktır.”
Doğru:
“Etkinlik, 14 Mart 2025 Cuma günü saat 14.00’te okul konferans salonunda gerçekleştirilecektir.”
5. Yetki Belirtmeden İmza Atmak
Bildirinin kim tarafından yayımlandığı ve hangi yetkiye dayanılarak hazırlandığı açıkça belirtilmelidir. Bu bölüm eksik olduğunda bildirinin resmiyet düzeyi tartışmalı hâle gelir.
Eksik:
“Yayınlayan: Eğitim Birimi”
Doğru:
“Okul Müdürü, Prof. Dr. Mehmet Kara – İmza ve Kaşe”
6. Gereğinden Fazla Teknik Terim ve Resmiyet
Bazı bildirilerde, anlaşılması güç terimlerin ve bürokratik ifadenin aşırı kullanılması, okuyucunun metni kavrayamamasına yol açar. Resmî olmak, anlaşılmaz olmak demek değildir.
Yanlış:
“İlgili mevzuat çerçevesinde gerçekleştirilen tebliğin gerekçesi dahilinde…”
Doğru:
“Bu karar, mevcut yönetmelik hükümleri doğrultusunda alınmıştır.”
7. Biçimsel Tutarsızlıklar
Punto büyüklüğü, başlık biçimi, paragraf aralıkları gibi detaylara dikkat edilmemesi; kurumsal kimliği zedeler ve ciddiyetsizlik algısı yaratır. Özellikle devlet kurumlarında belirli formatlara uygunluk şarttır.
Yaygın hatalar:
-
Farklı yazı tiplerinin karışık kullanımı
-
Başlıkların büyük harfle yazılmaması
-
Tarih formatında tutarsızlık (örneğin: 01/02/25 – 1.2.2025 – 01.02.2025)
8. Hatalı Yazım ve Dilbilgisi
Yazım kurallarına uymamak, kelime hataları yapmak ya da noktalama işaretlerini yanlış kullanmak, bildirinin profesyonelliğini gölgeler. Yazım hataları özellikle hukuki anlam taşıyan bildirilerde önemli riskler yaratır.
Yanlış:
“Toplantıya katılmayan kişiler, ceza alıcaktır.”
Doğru:
“Toplantıya katılmayan kişiler hakkında idari işlem başlatılacaktır.”
9. Bildirinin Amacını Net Belirtmemek
Resmî bildirilerde amacın en baştan net ve doğrudan ifade edilmesi gerekir. Bildirinin hangi karar ya da bilgi için yayımlandığı bilinmiyorsa metnin etkisi azalır.
Yanlış:
“Bazı konular hakkında bilgi paylaşımı yapılacaktır.”
Doğru:
“Yeni kayıt yaptıran öğrenciler için oryantasyon süreci aşağıdaki şekilde planlanmıştır.”
10. Bildirinin Hedef Kitlesini Belirsiz Bırakmak
Bildirilerde hedef kitlenin kim olduğu açıkça belirtilmelidir. “İlgililere” ya da “taraflara” gibi genel ifadeler yerine özel tanımlamalar tercih edilmelidir.
Belirsiz:
“İlgililerin dikkatine”
Açık:
“Rehberlik Öğretmenlerinin Dikkatine” / “Üniversiteye Yeni Kayıt Yaptıran Öğrenciler İçin”
Hataların Doğurabileceği Sonuçlar
Resmî bildirilerde yapılan hataların bazı sonuçları şunlar olabilir:
-
Hukuki geçersizlik: Bildiri geçerliliğini kaybedebilir.
-
Kurumsal itibar kaybı: Okuyucular nezdinde ciddiyet azalır.
-
İletişim bozukluğu: Hedef kitle yanlış anlayabilir veya hiç anlamayabilir.
-
İşlem iptali: Bildiri hatalıysa karar da uygulanamaz.
-
Yasal sorumluluk: Özellikle kamu kurumlarında ciddi hukuki riskler doğurur.
Sonuç
Resmî bildiriler, kamuya dönük iletişimin en hassas alanlarından biridir. Her kelimesi dikkatle seçilmeli, her cümlesi açık ve yasal çerçevede olmalıdır. Bu yazıda ele alınan hatalar, yalnızca teknik eksiklikler değil; aynı zamanda itibar, güven ve yasal geçerlilik açısından büyük riskler barındırmaktadır. Kurumların bu tür metinleri hazırlarken profesyonel metin yazarlarından destek almaları, kurum içi yazım kılavuzları oluşturmaları ve yayım öncesi çok katmanlı denetim sistemleri kurmaları bu hataların önlenmesinde kilit rol oynar. Unutulmamalıdır ki; bir bildiri sadece bilgi değil, aynı zamanda kurumun kimliğidir.