Akademik yayıncılık süreci, yalnızca bilimsel bir çalışmanın yazılı hale getirilmesinden ibaret değildir. Bu süreçte en az içerik kadar önemli bir başka unsur ise yayıncı ile yazar arasındaki iletişimdir. Yayıncıyla sağlıklı, açık ve profesyonel bir ilişki kuramayan araştırmacılar, çoğu zaman bildiri süreçlerinde ciddi aksamalar, gecikmeler, hatta yayın reddi gibi sorunlarla karşılaşmaktadır.
Bu yazıda, akademik bildiri hazırlama ve yayımlama sürecinde yayıncı-yazar iletişiminin ne kadar kritik olduğunu, bu iletişimin hangi kanallarla ve hangi kurallara uygun şekilde yürütülmesi gerektiğini detaylı olarak ele alacağız. Ayrıca iletişimde yapılan yaygın hataları ve bu hatalardan nasıl kaçınılabileceğini de örneklerle açıklayacağız.
1. Yayıncı-Yazar İletişimi Nedir?
Bu iletişim, bir akademik çalışmanın dergiye veya konferansa gönderilmesiyle başlayan ve yayına kabul edilip yayımlanmasıyla sona eren süreçte; yazarın ve yayıncının karşılıklı olarak bilgi alışverişinde bulunduğu resmi ve profesyonel bir etkileşimdir.
Bu iletişim şunları kapsar:
-
Makale gönderimi
-
Format denetimi ve revizyon talepleri
-
Hakem süreci takibi
-
Yayına hazırlık ve son düzenlemeler
-
Telif sözleşmeleri ve lisans işlemleri
2. İyi Bir İletişimin Yayın Sürecine Katkıları
2.1 Süreç Hızlanır
Yazarın yayıncıyla zamanında ve net şekilde iletişime geçmesi, sürecin gecikmeden tamamlanmasını sağlar.
2.2 Yanlış Anlaşmalar Azalır
Yazışmaların açık ve belgeli yapılması, format, telif veya yayın politikaları gibi konularda belirsizlikleri önler.
2.3 Akademik Saygınlık Artar
Profesyonel bir iletişim, yazarın ciddiyetini ve güvenilirliğini gösterir.
3. Yayıncıyla Etkili İletişim Kurma Yöntemleri
3.1 Resmî E-Posta Yazımı
-
Net, kısa ve nazik olun.
-
Konu başlığı açıklayıcı olsun (örn: “Submission Format Clarification – Manuscript ID: 12345”).
-
İletinizde saygılı bir dil kullanın.
3.2 Dergi/Platform Üzerinden Mesaj Gönderme
Birçok dergi, makale izleme sistemi üzerinden yazarlara özel mesajlaşma alanı sunar. Buradan doğrudan editöre ulaşabilirsiniz.
3.3 Yayın Kuralları Rehberini İncelemek
Editörle iletişime geçmeden önce sıkça sorulan sorular (FAQ) ve rehberleri dikkatle okuyarak gereksiz yazışmaların önüne geçebilirsiniz.
4. İletişimde Dikkat Edilmesi Gereken Temel Unsurlar
Unsur | Açıklama |
---|---|
Saygı | Kişisel değil, profesyonel bir tonda yazışın. |
Açıklık | Belirsiz ifadelerden kaçının. Ne istediğinizi net belirtin. |
Zamanlama | Cevap gelmeden tekrar yazmak yerine 5–7 gün bekleyin. |
Belgeli Takip | Tüm yazışmalarınızı saklayın, PDF veya e-posta çıktısı alın. |
5. Yayıncının Rolü ve Sorumlulukları
-
Format ve gönderim uygunluğunu denetlemek
-
Hakem sürecini organize etmek
-
Geri dönüş sağlamak (kabul, red, revizyon)
-
Telif ve lisans işlemlerini yürütmek
Profesyonel yayıncılar genellikle geri dönüş süresi, kabul oranları ve destek kalitesi açısından farklılık gösterir.
6. Yazarın Rolü ve Sorumlulukları
-
Yayıncı tarafından talep edilen tüm bilgileri eksiksiz sunmak
-
Geri bildirimleri zamanında uygulamak
-
Gerekli iletişimi aksatmadan yürütmek
-
Revizyonları titizlikle yapmak
7. Yaygın İletişim Hataları ve Sonuçları
7.1 Aceleci ve Sabırsız Davranmak
Sık sık mail atmak, baskı yapmak karşı tarafta olumsuz bir izlenim bırakabilir.
7.2 Uygunsuz Dil Kullanımı
Sitemkar, alaycı ya da emir verir gibi yazmak profesyonellikten uzaktır.
7.3 Eksik Bilgi Sunmak
İletide makale ID’si, başlık veya gönderim tarihi gibi bilgiler yoksa editör işinizi takip etmekte zorlanır.
8. Kültürel Farklılıkların İletişime Etkisi
Uluslararası yayıncılığın artmasıyla birlikte, farklı kültürlerden gelen yazarlar ile editörler arasında iletişim farkları doğabilir.
-
Bazı kültürlerde doğrudan iletişim olumlu karşılanırken,
-
Bazı editörler bunu saygısızlık olarak algılayabilir.
Bu nedenle tarafsız, nazik ve evrensel akademik yazışma kalıpları tercih edilmelidir.
9. İletişim Sürecinde Red veya Sessizlikle Karşılaşmak
9.1 Yayıncıdan Geri Dönüş Alınamıyorsa:
-
Web sitesinde belirtilen genel süreyi bekleyin (genelde 2–4 hafta).
-
Ardından nazik bir hatırlatma e-postası gönderin.
9.2 Red Aldığınızda:
-
Karara itiraz hakkınız varsa, belgeyle başvurun.
-
Aksi halde başka bir dergiye yönelin ve süreci uzatmayın.
10. Telif ve Yasal İşlemlerde Şeffaflık
Yayınevi ile yapılan sözleşmelerde dikkat edilmesi gereken noktalar:
-
Yazar hakları
-
Açık erişim izinleri
-
Telif ücretleri (varsa)
-
Yayımlanma süresi
Yayınevi ile iletişiminizin bu konulara dair net olması, ileride doğabilecek hukuki sorunları engeller.
11. Teknolojik Araçlarla İletişimi Desteklemek
-
TrackChanges (MS Word): Revizyonların net takibi
-
Grammarly/DeepL: Yazışma dilinin kontrolü
-
Google Translate: İlk taslaklar için çeviri desteği (ancak mutlaka insan kontrolü yapılmalı)
-
ORCID & DOI entegrasyonu: Yayın süreçlerinde otomatik eşleşmeler
12. İyi İletişim, Güçlü Akademik İtibar
Yayıncı ile sağlıklı bir ilişki kuran araştırmacılar:
-
Daha kısa sürede yayınlanma şansı yakalar,
-
Revizyon süreçlerini verimli şekilde yönetir,
-
Uzun vadede dergi editörlerinin “güvenilir yazar” listesine girer.
Sonuç
Akademik bildirinizin içeriği ne kadar değerli olursa olsun, yayıncınızla kurduğunuz iletişim bu değerin görünürlüğünü doğrudan etkiler. Net, nazik, zamanında ve profesyonel iletişim; yalnızca bir makalenin yayımlanmasına değil, aynı zamanda akademik kariyerinizin uzun vadeli itibarına da katkı sağlar. Yayıncı ile iletişimi bir görev değil, bir işbirliği süreci olarak görmek, sizi akademik başarıya bir adım daha yaklaştıracaktır.